Autor Dziejów Apostolskich, Łukasz, nawiązuje do prologu Ewangelii (Łk 1, 1-4), który odnosi się również do wydarzeń opisanych w drugiej części jego podwójnego dzieła. Wskazuje na czyny i ziemskie nauczanie Jezusa oraz na działalność zmartwychwstałego Chrystusa, a także na czyny i nauczanie Jego świadków, które stanowią kontynuację Jego zbawczego posłannictwa. Przez summarium o ukazywaniu się zmartwychwstałego Jezusa (Dz 1, 3) Łukasz chce powiedzieć, że Jezus po swojej męce i śmierci dał wiele przekonujących dowodów tego, że żyje, a opisane w Łk 24, 13-49 spotkania ze Zmartwychwstałym należy rozumieć jedynie jako przykłady. Jezus Chrystus po swoim zmartwychwstaniu ukazał się nie tylko jedenastu uczniom (Dz 1, 26), lecz także uczniom z Emaus (Łk 24, 13-35), Józefowi Barsabie i Maciejowi, niewiastom, Maryi i braciom (Dz 1, 14) oraz innym świadkom (1 Kor 15, 5-7).
Zmartwychwstały Jezus ukazywał się apostołom przez czterdzieści dni i mówił im o królestwie Bożym, przez które określał swoją misję (Łk 1, 32-33. 50-55. 68-73) i treść swego nauczania (Łk 4, 43; 11, 20; 16, 16; 17, 20n; 22, 16. 18. 29n). Apostołowie i inni świadkowie Ewangelii wszystkich czasów, którzy kontynuują w Kościele to, co Jezus czynił i nauczał od początku (Dz 1, 1), powinni również głosić królestwo Boże i nauczać o Jezusie Chrystusie, a dokładniej o Jego zmartwychwstaniu i wywyższeniu. Chodzi o głoszenie pewności, że królestwo Boże zapoczątkowane już za ziemskiego życia Jezusa (por. Łk 10, 9; 11, 20; 17, 21), rozwija się dalej w działaniu zmartwychwstałego i wywyższonego Jezusa, który posługuje się napełnionymi mocą Ducha Świętego świadkami i osiągnie swoją pełnię wraz z ponownym przyjściem Chrystusa (Dz 1, 11; por. Łk 9, 27; 13, 28-29; 22, 16. 18; Dz 14, 22; 17, 31).
Jezus udziela apostołom ostatnich pouczeń. Mają pozostać w Jerozolimie i tu oczekiwać obietnicy Ojca (Dz 1,4) – daru Ducha Świętego. Na pytanie uczniów o czas przywrócenia królestwa Izraela (Dz 1, 6) Jezus odpowie: Nie wasza to rzecz, znać czasy i chwile, które Ojciec ustalił swoją władzą (1, 7). Sformułowanie czasy i chwile nie tylko odrzuca myśl o czasowej bliskości paruzji, lecz także – poprzez liczbę mnogą – wskazuje na kilka poprzedzających ją, następujących po sobie okresów w eschatologicznym czasie zbawienia. Są to: przyjęcie pogan do wspólnoty zbawienia, nawrócenie Izraela i odnowienie wszystkich rzeczy. Odwołanie do władzy Ojca, który ustalił owe czasy i chwile, oznacza, że uczniowie nie posiądą wiedzy o wydarzeniach dotyczących końca świata, bo taka wiedza im nie przysługuje, a spekulowanie o czasie tych wydarzeń byłoby rebelią przeciw samemu Bogu. Jednakże nadejdzie ten, zapowiedziany przez proroka Joela (Dz 3, 4), dzień Pański, wielki i wspaniały (Dz 2, 20). Do tego czasu Kościół Chrystusowy będzie istnieć i wzrastać w całym świecie.
Pytanie apostołów o czas przywrócenia królestwa Izraela pozostawia Jezus bez odpowiedzi (Dz 1, 6-7). W zamian za to powierza im misję bycia świadkami w Jeruzalem, i w całej Judei, i w Samarii, i aż po krańce ziemi (w. 8). Geograficznie rzecz biorąc, to tak, jakby kreślić na mapie coraz to szersze kręgi obszarów dawania świadectwa. Sam Zmartwychwstały poleca apostołom przepowiadanie wśród narodów pogańskich i ukazuje uniwersalizm głoszenia Ewangelii (por. Łk 24, 47). Dalszy ciąg opowiadania księgi ukazuje, jak apostołowie, a wraz z nimi cały Kościół, konsekwentnie realizują Boży plan zbawienia.
Wypowiedź dwóch mężów w białych szatach (w. 10), aniołów: Ten Jezus, wzięty od was do nieba, przyjdzie tak samo jak widzieliście Go wstępującego do nieba (w. 11), jest informacją dla apostołów, że wniebowstąpienie Jezusa nie oznacza definitywnego pożegnania, lecz zapowiedź i antycypację Jego powtórnego przyjścia przy końcu czasów. Jezus przyjdzie ponownie w paruzji, a teraz jest On obecny, żyje i działa w swoim Kościele.
Czy jestem świadkiem Chrystusa? Czy wierzę w powtórne Jego przyjście? Czy nie występuję przeciw Bogu, starając się dociec, kiedy ten czas nastąpi?
Ks. Andrzej Jacek Najda
